تصور کنید شما مسئول برنامه ریزی یک شهر بزرگ هستید و هر روز با تصمیمهای سختی روبرو میشوید؛ مثلا، بهترین جا برای ساخت یک بیمارستان جدید کجا است؟ کدام محلهها بیشتر به پارک و فضای سبز نیاز دارند؟ چطور میشود ترافیک سنگین شهر را مدیریت کرد؟ اگر بخواهید به این سوالها همین طوری یا با حدس و گمان جواب بدهید، ممکن است بودجه زیادی هدر برود و مشکلات بزرگتری درست شود. اینجا است که یک ابزار بسیار قوی به نام GIS به کمک شما میآید تا با تبدیل کردن اطلاعات پیچیده به نقشههایی که به راحتی میفهمید، به شما در گرفتن تصمیمهای بهتر کمک کند.
GIS چیست؟
اگر بخواهیم به زبان خیلی ساده بگوییم،GIS (مخفف سیستم اطلاعات جغرافیایی) یک جور نقشه هوشمند است. این سیستم فقط یک عکس ساده از خیابانها نیست، بلکه ابزاری است که دو نوع اطلاعات را به هم وصل میکند:
بیشتر بخوانید» نقش نرمافزار مدیریت آرامستان در نظم دهی و یکپارچه کردن اطلاعات متوفیان و قبور
- اطلاعات مکانی (یعنی یک چیز کجا قرار دارد)
- اطلاعات توصیفی (یعنی آن چیز، چیست)
برای مثال،GIS میتواند نقشه شهر را به شما نشان دهد و همزمان روی همان نقشه، اطلاعاتی مثل تعداد جمعیت هر محله، محل دقیق لولههای آب، اینکه زمینها مسکونی هستند یا تجاری و حتی میزان امنیت هر منطقه را نمایش دهد! در واقع،GIS به دادههای خشک و بیروح شما جان میدهد و به شما اجازه میدهد الگوها و ارتباطهایی را ببینید که در جدولهای پر از عدد و رقم اصلا دیده نمیشوند.
کاربردهای GIS در مدیریت شهرها چیست؟

این ابزار قوی تقریبا در همه کارهای مربوط به مدیریت شهری استفاده میشود و به شما به عنوان یک مدیر کمک میکند تا با دید بازتری برنامه ریزی کنید. بعضی از مهمترین کاربردهای آن اینها هستند:
- برای اینکه بتوانید روی منابع مهمی مثل آب، پارکها و زمینهای کشاورزی شهر نظارت دقیقی داشته باشید تا از آنها به درستی استفاده شود.
- برای اینکه بتوانید بهترین جا را برای ساختن چیزهای مهمی مثل مدرسه، بیمارستان یا ایستگاه آتش نشانی پیدا کنید؛ جایی که مردم واقعا به آن نیاز دارند و دسترسی به آن آسان است.
- برای اینکه الگوهای ترافیکی را تحلیل کنید، بهترین مسیر را برای اتوبوسها پیدا کنید و گرههای ترافیکی شهر را کم کنید.
- برای اینکه در زمان اتفاقات ناگوار مثل زلزله یا سیل، خیلی سریع بفهمید کدام مناطق آسیب دیدهاند و کمکها را به طور مؤثر به آنجا بفرستید.
- برای اینکه بفهمید آلودگی هوا یا آب از کجا میآید و برای کم کردن تأثیرات بد آنها روی سلامتی مردم برنامه ریزی کنید.
- برای اینکه به شرکتها کمک کنید بهترین جا را برای باز کردن یک مغازه یا شعبه جدید بر اساس جمعیت و نیاز مردم پیدا کنند.
بیشتر بخوانید» چطور نرمافزارهای مدیریت شکایات مردمی باعث افزایش اعتماد شهروندان میشود؟
اهمیت GIS در برنامه ریزی شهری
مهم بودن GIS فقط به خاطر کارهای فنی که انجام میدهد نیست، بلکه به خاطر این است که روش تصمیم گیری شما را به عنوان یک مدیر شهری کاملا عوض میکند. در گذشته، خیلی از تصمیمها بر اساس تجربه شخصی یا اطلاعات نصفه و نیمه گرفته میشد و احتمال اشتباه در آنها زیاد بود. اما امروز،GIS به شما این امکان را میدهد که تصمیمهایتان را بر اساس اطلاعات واقعی و تحلیلهای دقیق بگیرید؛ مثلا، وقتی شهرداری بخواهد یک پارک جدید بسازد، شما میتوانید با استفاده از GIS ببینید کدام محلهها کمتر فضای سبز دارند و بچههای بیشتری در آنجا زندگی میکنند. این یعنی بودجه و منابع شهر دقیقا همان جایی خرج میشود که بیشترین نیاز وجود دارد.
بیشتر بخوانید» مزایای استفاده از داشبورد مدیریتی یکپارچه برای مدیران شهری
علاوه بر این،GIS به شما کمک میکند شهری بسازید که برای آینده هم خوب باشد (توسعه پایدار). با این ابزار میتوانید تأثیرات یک پروژه را قبل از اجرا، شبیه سازی کنید؛ برای مثال، قبل از اینکه اجازه ساخت یک مرکز خرید بزرگ را بدهید، میتوانید ببینید این پروژه چه تأثیری روی ترافیک منطقه، شبکه آب و فاضلاب و حتی آرامش ساکنان اطراف میگذارد. این نگاه دقیق و آینده نگر، جلوی بسیاری از مشکلات آینده را میگیرد و به ساختن شهرهایی کمک میکند که نه فقط برای امروز، بلکه برای نسلهای بعد هم جای بهتری برای زندگی باشند.
ویژگیهای کلیدی GIS که آن را قدرتمند میسازد
برای اینکه بهتر متوجه شوید چرا GIS اینقدر مفید است، باید با چند ویژگی اصلی آن آشنا شوید. این ویژگیها باعث میشوند GIS خیلی بیشتر از یک نرمافزار ساده نقشه کشی باشد.
تحلیل مکانی
این مهمترین و شاید هیجانانگیزترین ویژگی است. تحلیل مکانی به شما اجازه میدهد تا رابطه بین چیزهای مختلف را بر اساس جایشان روی نقشه بفهمید. به جای اینکه فقط بدانید چند مدرسه و چند پارک در شهر هست، میتوانید سوالهای هوشمندانهتری بپرسید؛ مثلا، آیا محلههایی که مدارس ضعیفتری دارند، فضای سبز کمتری هم دارند؟ یا کدام مناطق شهر به خاطر نزدیک بودن به کارخانهها و نداشتن پارک، هوای آلودهتری دارند؟ این تحلیلها به شما کمک میکنند تا ریشه مشکلات را پیدا کنید و راهحلهای بهتری برایشان بیابید.
نشان دادن اطلاعات به صورت تصویری
مغز ما عکس و نقشه را خیلی بهتر از جدولهای پر از عدد میفهمد! GIS اطلاعات خشک و پیچیده را به نقشههای رنگی، نمودارها و حتی مدلهای سه بعدی تبدیل میکند که فهمیدنشان خیلی راحتتر است. وقتی شما بتوانید آلودگی هوا را به شکل یک لکه قرمز بزرگ روی نقشه شهر ببینید، تأثیر آن خیلی بیشتر از خواندن یک عدد در یک گزارش طولانی است. این ویژگی به شما، مدیران دیگر و حتی مردم عادی کمک میکند تا مشکلات شهر را بهتر بفهمید و دربارهشان راحتتر صحبت کنید.
مدیریت یکپارچه اطلاعات
در هر شهری، سازمانهای مختلفی مثل شهرداری، اداره آب، شرکت برق و پلیس وجود دارند که هرکدام اطلاعات خودشان را جمع میکنند. مشکل اینجا است که این اطلاعات معمولا هرکدام یک جا هستند و با هم جور در نمیآیند.
GISمثل یک مرکز اطلاعات عمل میکند و تمام این اطلاعات را در یک جا جمع و مرتب میکند. این کار باعث میشود همه سازمانها با یک دید مشترک و بر اساس اطلاعات دقیق و جدید کار کنند و جلوی کارهای تکراری و ناهماهنگیها گرفته شود.
GIS چگونه کار میکند؟
روند کار با GIS را میشود به چهار مرحله ساده تقسیم کرد:
- اول از همه، شما اطلاعات و دادههای مختلف (مثل نقشهها، آمار جمعیت، محل ساختمانها و…) را وارد نرمافزار میکنید (ورودی).
- بعد، نرمافزار این اطلاعات را مرتب و مدیریت میکند تا آماده استفاده شوند.
- در مرحله بعدی، شما با استفاده از ابزارهای تحلیلی، سوالهایتان را از سیستم میپرسید و اطلاعات را پردازش میکنید (تحلیل).
- در آخر،GIS جواب سوالهای شما را به شکل نقشههای هوشمند، گزارش یا نمودار به شما نشان میدهد (خروجی).
جمع بندی
همان طور که دیدید، GIS برای برنامه ریزی شهری یک ابزار ضروری است، مدیریت دقیق کارهای مالی و اداری در سازمان شما هم به ابزارهای تخصصی خودش نیاز دارد. اینجا است که تخصص ما به کمک شما میآید. ما به انواع شرکتها و سازمانهای اداری، از جمله شهرداریها و دهیاریها، کمک میکنیم تا کارهای مدیریتی خود را سادهتر انجام دهند، تصمیمهای دقیقتری بگیرند و هزینههایشان را کم کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر، با ما در تماس باشید.

